Dit jaar is het twintig jaar geleden dat het UNESCO verdrag voor de Bescherming van het Immaterieel Cultureel Erfgoed is gesloten en dat vieren we door het thema ‘Levend erfgoed’ te koppelen aan Open Monumentendag. We kunnen immaterieel erfgoed – oftewel levend erfgoed – omschrijven als de culturele gebruiken, tradities en ambachtelijke vaardigheden die mensen van huis uit hebben meegekregen, die zij zich eigen hebben gemaakt en die zij op hun beurt weer willen doorgeven. Dit immateriële erfgoed is – anders dan de stenen van een monument – voortdurend in beweging en verandert mee met de tijd én van beoefenaar tot beoefenaar.
Deze ambachten, tradities en gebruiken zijn vaak onbewust al aanwezig in de monumenten, maar maken wij dit jaar nóg zichtbaarder tijdens Open Monumentendag. Denk bijvoorbeeld aan het ambacht van de molenaar. De molenaar kan zijn beroep niet uitoefenen zonder goed functionerende molen. Maar andersom is de molen ook slechts een zielloos gebouw zonder de molenaar en zijn werk.